TTCT - “Sự bị tiêu diệt là bé lạc đà đen quỳ chờ ngay trước cổng công ty của tất cả mọi người” (Abe-el-Kader). Không có bất kì ai tránh khỏi cái chết, không một ai không nghĩ cho nó nhưng sự việc là nghĩ các hay ít và thể hiện ra dưới hình thức nào? với Xuân Quỳnh (1942-1988) cùng Lưu quang Vũ (1948-1988), cái chết của nhị người trong khi đã được báo trước trong số những tác phẩm của họ.
Bạn đang xem: Cái chết của xuân quỳnh
Phóng to |
Đa số thơ của Xuân Quỳnh phần lớn mang nặng trĩu nỗi ám ảnh về loại chết, sự phân tách lìa, tàn tạ. Ở sáu tập thơ mà lại chị công bố lúc sinh thời, con số và tỉ lệ bài xích đề cập nội dung này chiếm áp đảo, bình quân: Chồi biếc (in năm 1963):9 bài xích (50%), Hoa dọc chiến hào (1968): 21 bài xích (75%), Gió Lào cat trắng (1974): 31 bài (86%), Lời ru xung quanh đất (1978): 24 bài (75%), Sân ga chiều em đi (1983): 44 bài (71%), Tự hát (1984): 31 bài bác (89%). Tỉ lệ bình thường là 76%. Đó là hiện tượng hi hữu vào thơ ca biện pháp mạng Việt Nam. Và này cũng là khả năng của Xuân Quỳnh bởi trong toàn cảnh thời đó đề tài về nỗi bi ai và chết choc ít được khuyến khích, vì chưng tình cảm ủy mị gồm thể tác động đến lòng tin và sức hành động của hầu hết người.
Nhưng vốn là fan đa cảm, Xuân Quỳnh quan trọng thờ ơ trước tử vong của đồng bào mình sau Mười nhì ngày gánh chịu mọi trận mưa bom B.52 của giặc Mỹ: “Mười nhị ngày cùng tận của lòng đau/Cô Ngọc Tường bị tiêu diệt ở Bạch Mai/Chiếc áo cưới thay cho vải liệm/Gió đông bắc thổi qua nền gạch vụn/Trên máu fan bị làm thịt ở Khâm Thiên”. đầy đủ câu thơ kia gợi lên lòng căm thù giặc rộng là bi lụy.
Riêng Vết đạn trên tường cứ ám hình ảnh chị, bởi nó hiện thân cho việc chết chóc: “Nhiều câu hỏi quá, nặng nề ai mà nhớ hết. Riêng lốt đạn bên trên tường không dễ nào quên”. Vào “ngàn chiếc chết” cơ mà Xuân Quỳnh gặp, có nhiều đồng nhóm vừa new kề vai sát cánh đồng hành với chị: “Các anh nằm bên cạnh những bửa ba/Nơi bom giội không hề ngọn cỏ”, “Dòng nước lợ mang máu anh về bể”, “Máu của cô nhuộm đỏ bờ lau”...
Xuân Quỳnh không thể dùng thủ pháp nhã ngữ để giảm sút tính quyết liệt của cuộc chiến. Chị cứ nói thật đều nỗi đau mà bao gồm chị cũng từng trải: “Máu bè phái và huyết tôi sẽ đổ/Trên cát này cơ mà gió quạt vừa se” (Gió Lào mèo trắng); “Máu của em, huyết của anh/Thấm bên góc phố, thành tâm ngày xưa” (Lai định kỳ một tình yêu).
Thơ Xuân Quỳnh đề cập rất nhiều đến chiếc chết, tuy nhiên chị vẫn hiểu được “Người bị tiêu diệt sẽ chẳng chuộng nếu cửa hàng chúng tôi quá nhức thương”. Vày vậy, chị cũng biết Hát với nhỏ tàu nhưng mà tiếng hát ấy không xua tan được nỗi ám hình ảnh về cái chết vì chủ yếu chị cũng đang xông xáo xả thân cái chết: “Tôi sẵn sàng chuẩn bị đem hiến cả đời tôi/Cho cát trắng và gió Lào quạt lửa”, “Sống khu đất này, chết cũng đất này thôi”... Mặc dù sống vào bom đạn trong cả 30 năm, nhưng may thế chị đã không chết vì chưng bom đạn.
Xuân Quỳnh và Lưu quang quẻ Vũ có rất nhiều điểm tương đồng: từng một lần hôn nhân gia đình dang dở và mỗi cá nhân có một nhỏ riêng. Từng đứng bên trên trận tuyến chiến tranh và đối diện liên tục với loại chết. Thơ của hai bạn đều trình bày sự ám hình ảnh về cái chết và mang âm hưởng buồn. Từ lúc hai người đến cùng với nhau, nhì nỗi bi đát được cùng lại tạo nên nỗi bi tráng lớn hơn, và cũng từ trên đây sự nghiệp của họ đạt tới mức đỉnh cao. Nói như thi sĩ Pháp Afred Musset: “Không bao gồm gì làm cho ta lớn bởi một nỗi nhức lớn. Giờ đồng hồ hát vô vọng là giờ đồng hồ hát tuyệt vời nhất”. Xem thêm: Con Trai Con Gái - Sinh Con Theo Ý MuỐN |
Chiến tranh không hẳn là vì sao duy nhất làm Xuân Quỳnh luôn bị ám hình ảnh về cái chết. Thơ Xuân Quỳnh tràn ngập những suy tư, trằn trọc về câu hỏi sống - chết. Bởi sao hình thành một chiếc tôi Xuân Quỳnh mang nhiều ám hình ảnh về cái chết như vậy? Hãy ngược dòng thời gian tìm về thời thơ dại của chị.
Mẹ mất khi chị còn quá nhỏ, cha liền lấy vợ khác rồi vào nam sinh sống. Suốt thời gian sống Xuân Quỳnh thiếu thốn tình cảm của phụ thân mẹ, chính vì thế ở chị đã sớm có mặt nỗi nhức của một đứa trẻ chơ vơ côi phắn giữa cái đời: “Tuổi thơ tôi lạc lõng thân đời/Như một cánh chim trơ trọi mất tổ” (Tiếngmẹ). Mới Mười bảy tuổi, Xuân Quỳnh đang sớm lúng túng trăn trở về lẽ sinh - diệt của vạn vật. Trong bài bác Chồi biếc, cô đàn bà Xuân Quỳnh vẫn dự cảm về chiếc chết: “Này anh, em biết/Rồi sẽ có được ngày/Dưới sản phẩm cây đây/Ta không còn bước/Như tín đồ lính gác/ Đã hết phiên mình/ Như lá đá quý rụng/ cho trời thêm xanh”.
Tiêu biểu đến nỗi ám ảnh tàn phai vào thơ Xuân Quỳnh là bài bác Thơ tình cuối mùa thu. Bài thơ được phổ nhạc và giới trẻ yêu thích: “Cuối trời mây white bay/ Lá kim cương thưa thớt quá/ phải chăng lá về rừng/ ngày thu đi cùng lá”...
Trong số bảy tập thơ của chị ý đã công bố, nỗi ai oán thể hiện rõ nhất ở nhì tập cuối: Tự hát (1984) với Hoa cỏ may (1989). Vào tập Hoa cỏ may (Giải thưởng văn học 1990 của Hội công ty văn), trái sầu đã chiếm hữu đến độ chín muồi, lúc nỗi “nhức nhối đắng cay” đã “đến tận cùng đau đớn”. Ở quanh đó đời chị càng lặng lẽ âm thầm thì trong thơ chị “bão táp sinh hoạt từng trang”. Chị như bé “Chuồn chuồn báo bão” sắp ập đến, với nạn nhân sẽ là nó cơ mà cánh chuồn yếu ớt, bơ vơ làm thế nào chạy trốn khỏi định mệnh.
Thần chết thường là bạn sát cánh đồng hành với thời gian. Những người dân đa tình, đê mê sống thường cực kỳ ghét thời gian. Bạn nữ sĩ Xuân Hương thở than “ngán nỗi xuân đi, xuân lại lại”, Xuân Diệu cũng chua chát thốt lên: “Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất”. Vốn cũng sở hữu trong mình chữ “Xuân” cần Xuân Quỳnh cũng không khỏi sốt ruột và từ hỏi: “Mùa xuân sẽ về đâu/Khi nơi này xuân hết?” (Mười bảy tuổi).
Lo lắng cùng ám hình ảnh quá nhiều đã có tác dụng trái tim Xuân Quỳnh mệt mỏi. Trong bài bác Tự hát (“Em run sợ trước xa tắp mặt đường mình/Trái tim đập đầy đủ điều cấp thiết nói/Trái tim đập cồn cào cơn đói/Ngọn lửa như thế nào le lói thân cô đơn”) chị sẽ biết trước đời mình như một ngọn đèn le lói sắp tới tắt. Tháng 6-1988, Xuân Quỳnh bị đau tim nặng đề xuất vào căn bệnh viện.
Trên nệm bệnh, chị làm bài xích thơ Thời gian trắng (“Em tại đây không sớm không chiều/Thời gian trắng, không khí toàn màu sắc trắng/Trái tim đập sau làn áo mỏng/Từng đập vì anh, vì chưng những trang thơ/Trái tim nay từng phút từng giờ/Chỉ có đập cho doanh nghiệp em đau đớn/ Trái tim này chẳng còn có ích/Cho anh yêu, đến công việc, các bạn bè”). Dự báo rõ ràng thần bị tiêu diệt đang đợi mình mà lại chị đã không chết vì bệnh dịch tim.
Lưu quang Vũ cũng tương tự Xuân Quỳnh ở trong phần có một giọng thơ buồn ám ảnh và nhìn chung là lạc lõng giữa môi trường thiên nhiên văn học tập thời ấy. Trong cảnh chiến tranh, côn trùng quan tâm bậc nhất của anh vẫn luôn là cái chết. Vào Nói với con thời điểm cuối năm anh viết: “Thành phố vừa trải qua/Những trận bom bỏ diệt/Lòng phụ vương giờ giập nát/Những xác tín đồ máu loang”. Cạnh bên nỗi đau phổ biến của thời đại, anh cũng có thể có nỗi bi thương cá nhân: “Anh là nhỏ ong bay giữa trời lận đận”, “Đã bị tiêu diệt rồi ơi chú ong nâu” (Bầy ong trong đêm sâu).
Vào trong thời điểm 1980, giữ Quang Vũ là ngôi sao 5 cánh sáng trên sân khấu kịch trường Việt Nam. Anh vẫn thổi một luồng gió new vào đời sống nghệ thuật non sông và các vở kịch của anh có ảnh hưởng rất mập đến xã hội việt nam lúc đó. Khét tiếng như vậy lẽ anh đề nghị vui nhưng: “Hầu như không nhiều vở kịch làm sao của lưu Quang Vũ cái chết không được kể đến” - đơn vị phê bình Phan Trọng Thưởng dìm xét. Tác phẩm ở đầu cuối mà anh đã viết dở dang cũng nói tới cái chết (Chim sâm chũm đã chết).