Trái Đất có xoay quanh Mặt Trời? Một thắc mắc tưởng chừng như đơn giản và dễ dàng lại liên tục quay quay trở lại ám ảnh nhân loại, đề cập cả cho tới tận ngày nay. Bạn nghĩ rằng mình đã có câu vấn đáp chắc chắn? Những khám phá khoa học mới rất có thể sẽ làm chúng ta nghĩ lại.
Thật ra, theo thuyết tương đối của Einstein, với mỗi hệ quy chiếu, Trái Đất lại có một quỹ đạo riêng. Cũng chính vì thế bạn sẽ không thể xác minh được quy trình thật sự của Trái Đất, trừ khi những nhà khoa học có thể đưa ra một “hệ quy chiếu tuyệt đối” mang đến thời gian-không gian. Điều đó tưởng chừng như không thể, nhưng những thành trái nghiên cứu vừa qua lại khiến cho giới vũ trụ học choáng váng một lần nữa…
Tuy nhiên, trước hết, họ hãy cùng khám phá về thiên văn học trong những nền lộng lẫy cổ đại, cũng giống như các cách nhìn về thuyết nhật trung tâm và địa tâm để nắm rõ hơn về cuộc tranh luận lâu dài trong lịch sử thiên văn học cố giới.
Bạn đang xem: Tại sao trái đất quay quanh mặt trời
1. Thiên văn học đang rất cải tiến và phát triển trong các nền lịch sự cổ đại
Thiên văn học giữa những nền thanh tao cổ đại đã cực kỳ phát triển, như trong cao nhã Ai Cập, hiện đại Lưỡng Hà, văn minh Trung Hoa, văn minh Ấn Độ, và cao nhã Trung Mỹ. Ở đây, chúng ta hãy lấy thanh lịch Ai Cập với văn minh nước trung hoa làm ví dụ.
Khoảng 4.000 năm trước Công Nguyên, tại thung lũng sông Nile (Nin), một trong những nền văn minh lâu lăm nhất vẫn xuất hiện: nền lộng lẫy Ai Cập cùng rất ngành thiên văn học đính thêm chặt với con sông hùng vĩ này. Trong những lúc quan ngay cạnh mối liên hệ giữa những bởi sao trên bầu trời và các hiện tượng xuất hiện thêm ở dưới mặt đất, những vị tứ tế Ai Cập đã bao gồm những đóng góp rất quan lại trọng. Bọn họ đã gồm âm lịch với 12 tháng, hàng tháng 29 mang lại 30 ngày và cứ sau nhì đến bố năm, chúng ta lại cùng thêm vào một trong những tháng nhằm luôn tương xứng với các mùa trong năm.
Thiên văn học Ai Cập tế bào tả khung trời với những vị Thần Ai Cập (Ảnh: E. A. Wallis Budge)
Trong thiên văn học tập Ai Cập, khung trời được tạo thành 45 chòm sao cùng con bạn đã biết đến những hành tinh như sao Mộc, sao Hoả, sao Thổ, sao Kim, cùng sao Thuỷ. Người Ai Cập cũng hoàn toàn có thể tính được thời hạn vào cả buổi ngày lẫn đêm hôm dựa vào khía cạnh Trời và vị trí của những chòm sao. Bọn họ cũng đã xác định một giờ bởi 1/24 độ nhiều năm của một ngày đêm.
Trong lúc đó, nghỉ ngơi nền thanh tao 5.000 năm của china cổ đại, các sự kiện thiên văn đã làm được ghi chép từ cực kỳ sớm với khá cố kỉnh thể. Các hiện tượng nhật thực, nguyệt thực, sao mới lộ diện đã được biên chép lại từ khoảng 1.500 năm TCN vào đời bên Thương. Cho tới nay, ghi chép sớm nhất về vết black Mặt Trời là vào sách Ngọc Hải, được ghi dìm không thọ sau năm 165 TCN. Hán Thư cũng ghi lại hiện tượng này khi nó mở ra ngày 10 tháng 5 năm 28 TCN. Thậm chí, phụ thuộc vào những lời ghi trong ghê Dịch, có tài năng liệu còn cho rằng người trung hoa đã quan cạnh bên được vết đen Mặt Trời từ năm 800 TCN. Ở châu Âu, mãi tới vào đầu thế kỷ thứ 9 mới có ghi chép về vết black Mặt Trời.
Bản đồ dùng sao cổ Đôn Hoàng trong văn hóa truyền thống Trung Hoa từ năm 940 sau Công nguyên, thời nhà Đường
Vào cố kỷ 11 TCN, người china chia bầu trời sao vào khối hệ thống “tam viên nhị thập bát tú” với 28 chòm sao. Danh mục sao cổ nhất của mình do Thạch Thân đời Chiến Quốc soạn gồm 122 chòm sao cùng với 809 ngôi sao. Trương Hành thời Đông Hán đã sáng tạo ra dụng cụ định vị sao call là lếu thiên nghi cùng thống kê khoảng tầm 2.500 sao nhận thấy được làm việc Trung Quốc, tạo thành 124 chòm với 320 sao được để tên. V.v. Người china cũng có tương đối nhiều phát minh về lý lẽ thiên văn như cọc tiêu mặt Trời, la bàn, đồng hồ Mặt Trời, đồng hồ nước… khoảng chừng năm 1.100 TCN, Chu Công vẫn quan liền kề và đo bóng khía cạnh Trời thời điểm giữa trưa để xác định độ nghiêng của hoàng đạo so với xích đạo.
Thiên văn học Trung Quốc cũng có một thành quả vô cùng quan trọng đặc biệt trong nghành nghề soạn lịch. Theo truyền thuyết thần thoại và dã sử thì người trung hoa đã có lịch cách đây từ 3.000 cho 4.000 năm. Từ khoảng chừng 600 năm trước Công Nguyên, bọn họ đã gồm lịch âm dương kết hợp để ship hàng sản xuất nông nghiệp & trồng trọt nên nói một cách khác là nông lịch. Cùng rất Ai Cập, trung quốc là địa điểm sử dụng âm dương lịch sớm nhất. Ngoài nông lịch, còn có lịch can chi, cần sử dụng 10 can (Giáp, Ất, Bính, Đinh, Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm, Quý) với 12 đưa ra (Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi) để tập hợp bắt buộc bộ lịch. Việt nam và một số nước Đông Á hiện tại vẫn đang sử dụng loại lịch sử dụng hệ đếm Can Chi thành lập và hoạt động cách đây khoảng 2.600 năm này.
Liệu thiên văn học cổ đại gồm chỉ số lượng giới hạn ở hầu như thứ đơn giản và dễ dàng như thế giới phẳng xuất xắc Trái Đất vuông? (Ảnh: Orlando Ferguson)
Tất cả đông đảo điều trên chỉ để nói lên rằng, thiên văn học giữa những nền tiến bộ cổ đại thực sự gồm thành tựu vượt rất xa chứ không những giới hạn sinh hoạt những quan niệm như Trái Đất phẳng, Trái Đất vuông tuyệt vũ trụ vận động bao bọc Trái Đất.Phương hướng phát triển của đều nền hiện đại cổ đại cũng không hề có xích míc hay sai sót lúc để hệ quy chiếu nghỉ ngơi tại chính Trái Đất, bởi ở bất cứ một hệ quy chiếu nào thì tín đồ ta đều có thể tính toán được chủ yếu xác phương thức chuyển động tương tự như vị trí của những chòm sao.
2. Thuyết địa trọng điểm và thuyết nhật tâm
Trong thiên văn học thời Trung Cổ, mô hình địa chổ chính giữa là định hướng cho rằng Trái Đất là trung trung khu của vũ trụ và Mặt Trời, ngôi sao 5 cánh và những hành tinh những quay bao phủ Trái Đất. Đây được coi là hình mẫu vũ trụ tiêu chuẩn thời Hy Lạp cổ đại, được cả Aristotle cùng Ptolemy, tương tự như đa số các nhà triết học tập Hy Lạp đồng thuận.
Mô hình thuyết địa tâm, 1661 (Andreas Cellarius)
Người Hy Lạp cổ xưa và những nhà triết học tập thời Trung Cổ đã và đang thể hiện nay thuyết địa vai trung phong với một Trái Đất hình cầu, rất khác với thuyết Trái Đất phẳng từng xuất hiện thêm trước đó. Tuy nhiên, vào thời bấy giờ, bọn họ coi tiến trình mà những hành tinh theo là hình tròn chứ chưa phải hình elíp. Quan điểm đó thống trị văn hoá phương Tây cho tới tận trước gắng kỷ 17<1>.
Sự trở nên tân tiến của thuyết nhật tâm bắt đầu từ quan điểm cho rằng Mặt Trời nằm ở trung tâm của vũ trụ. Về mặt kế hoạch sử, hệ nhật tâm trái lập với hệ địa tâm. Tuy vậy cần đề nghị nói rõ rằng, sự minh bạch giữa hệ mặt Trời cùng vũ trụ là ko rõ ràng tính đến tận thời hiện tại đại. Trong vậy kỷ 16 với 17, khi định hướng này được Copernicus, Galileo và Kepler đưa ra và ủng hộ, nó đã trở thành trung trọng điểm của một cuộc tranh cãi xung đột lớn.
Xem thêm: Sự Thật Đằng Sau Những Bức Ảnh Gây Chết Người Xem 'Đứng Tim Run Sợ'
Mô hình thuyết nhật tâm, 1661 (Andreas Cellarius)
Trong nhiều văn bản kinh Vệ Đà giờ đồng hồ Phạn được viết trong thời Ấn Độ cổ kính đã xuất hiện thêm ý tưởng (đi ngược trực giác) nhận định rằng trên thực tế Trái Đất xoay quanh Mặt Trời cùng Mặt Trời là trung tâm của vũ trụ. Ở Hy Lạp cổ đại, Heraclides xứ Pontus (thế kỷ thứ 4 TCN) đang giải thích vận động biểu kiến hằng ngày của những thiên thể trải qua sự tự tảo của Trái Đất, và chắc hẳn rằng cũng đã nhận ra rằng Sao Thủy và Sao Kim xoay quanh Mặt Trời. Nhà thiên văn học, toán học tín đồ Ấn Độ Aryabhata (476–550), trong kiệt tác Aryabhatiya của bản thân đã lời khuyên một mô hình nhật tâm từ đó Trái Đất xoay quanh trục của nó và chu kỳ của các hành tinh cũng được tính toán dựa trên quy mô Mặt Trời đứng yên<2>…
Một đơn vị thiên văn học tập xuất sắc tín đồ Đan Mạch là Tycho Brahe (1546-1601) cũng chỉ dẫn một quy mô giúp giải tỏa căng thẳng mệt mỏi giữa hai kim chỉ nan gây tranh cãi xung đột đương thời. Trong mô hình của ông, các hành tinh vận động quay quanh Mặt Trời, còn mặt Trời vận động xoay quanh Trái Đất. Như vậy, Tycho thậm chí còn đã nêu ra một mô hình với nhị hệ quy chiếu không giống nhau. Điều không thể tinh được hơn nữa là kết quả tính toán dựa trên mô hình trong phòng thiên văn học tập xuất sắc đẹp này là trùng khớp với quy mô dựa trên lý thuyết của Copernicus.
Mô hình của Tycho, 1661 (Andreas Cellarius)
Như vậy, việc phản đối thuyết địa trọng tâm và thuyết nhật trọng tâm thời xưa đó là việc làm phản đối ý niệm Trái Đất là trung trọng tâm của vũ trụ, tuyệt Mặt Trời là trung trung khu của vũ trụ rộng là những đo lường và thống kê mà chúng đưa ra.
Trong khoa học ngày nay, địa trung tâm hay nhật tâm không còn trở thành vụ việc nữa, vị đó chỉ là việc sử dụng hệ quy chiếu nào mang lại các tính toán thiên văn học. Thậm chí, mô hình địa trung ương Ptolemy về hệ mặt Trời vẫn hay được đông đảo người sản xuất các mô hình thiên văn học tập ưa chuộng, vày vì, về nguyên nhân kỹ thuật, cơ cấu chuyển động của các hành tinh phong cách Ptolemy có nhiều ưu chũm hơn so với hệ Copernicus. Các mặt cầu thiên thể, được sử dụng cho những mục đích giảng dạy và thỉnh thoảng cho tất cả mục đích hoa tiêu cũng vẫn dựa trên hệ địa tâm.
Một điều cần chỉ rõ là, khoa học văn minh phủ nhấn thuyết địa trọng tâm và thuyết nhật tâm cổ đại bởi vì các nhà kỹ thuật không thể kiếm được bằng bệnh hay định hướng về một hệ quy chiếu tuyệt đối của toàn vũ trụ.
3. Không ai từng chứng tỏ được Trái Đất đang gửi động
Thật ra, nếu khách hàng đặt hệ quy chiếu sinh sống Trái Đất thì thực sự là khía cạnh Trời đang xoay quanh Trái Đất, còn nếu để hệ quy chiếu ở khía cạnh Trời thì Trái Đất chắc chắn rằng là đang xoay quanh Mặt Trời. Dẫu vậy Mặt Trời không hề đứng yên, bởi vì nếu mang hệ quy chiếu là trung tâm thiên hà của chúng ta, thì cả Trái Đất cùng Mặt Trời phần lớn đang nằm trong vòng xoáy khổng lồ bao la đó. Vậy cũng không hết, vũ trụ đang hoạt động theo quy trình nào trong vũ trụ vô hạn này?
Einstein cùng với Thuyết tương đối về không gian và thời gian (Ảnh: Outer Space Central)
Trong khi hầu hết họ đều cho rằng Trái Đất đang đưa động, nhưng lại thực ra không thể có một bằng chứng tính toán nào cho rằng Trái Đất thực thụ đang gửi động. Hệt như nhà sử học tập Lincoln Barnett nói vào cuốn “Vũ trụ cùng Einstein”: “Chúng ta không thể cảm thấy chuyển đụng của Trái Đất trong vũ trụ, cùng cũng chưa từng có thí nghiệm trang bị lý nào minh chứng được rằng Trái Đất thực tế đang chuyển động.”<3> vấn đề với các nhà khoa học hiện nay là: phiên bản thân họ không thể kiếm được một hệ quy chiếu hoàn hảo và tuyệt vời nhất của toàn vũ trụ. Tất cả nghĩa là, Trái Đất có thể đang vận động so với phương diện Trời, đối với dải Ngân Hà, nhưng lại liệu thế giới của bọn họ có đang gửi động phía bên trong Vũ trụ này hay không? Hệ quy chiếu tuyệt vời của toàn dải ngân hà là gì?
Edwin Hubble – một trong những nhà dải ngân hà học đặc biệt nhất của cầm cố kỷ trăng tròn (Ảnh: Pics about Space)
Ở vậy kỷ 20, Albert Einstein đã từng có lần đi sâu nghiên cứu kỹ năng đo đạc chuyển động của Trái Đất sử dụng những thí nghiệm về quang học tập trong vũ trụ. Mặc dù nhiên, cùng với Thuyết tương đối của mình, Einstein đã không thay đổi quan điểm rằng, điều này sẽ không xẩy ra nếu không có một hệ quy chiếu tốt đối. Trong những lúc đó, bên thiên văn học EdwinHubble từng chỉ ra rằng Trái Đất “dường như thật sự chính giữa của vũ trụ” với “các dải ngân hà khác vẫn rời xa khỏi chúng ta” trong phân tích của ông vào những năm 20 của nạm kỷ trước<4><5>. Để giải thích điều này, Einstein đã gửi ra lý thuyết về việc không khí bị bẻ cong với đang giãn ra, chính vì thế ở ngẫu nhiên điểm làm sao trong không gian, fan ta cũng biến thành quan ngay cạnh thấy hiện tượng lạ như Hubble tế bào tả. Nhưng phiên bản thân Einsteincũng không trả lời được rằng liệu vũ trụ tất cả tâm điểm không, cùng nó nằm tại vị trí đâu.
4. Bằng chứng mới:Trái Đất tất cả thực sự ở trung tâm của vũ trụ?
Trong suốt cố gắng kỷ trước, một số trong những bằng bệnh vũ trụ học đang nổi lên, thử thách những tín đồ theo phe cánh Copernicus hiện đại, vốn cho rằng Trái Đất chỉ là 1 hành tinh ngẫu nhiên mở ra và hoạt động trong vũ trụ. Trong số những bằng chứng đó là những số liệu đo lường được tự vệ tinh Planck trong thời điểm tháng 3 năm 2013.
Theo quan tiền điểm của những nhà kỹ thuật thuộc trường phái Copernicus hiện đại, nếu định hướng của họ là đúng thì những bức xạ vũ trụ còn sót lại từ vụ nổ lớn Big Bang sẽ được phân phối bỗng nhiên trên toàn vũ trụ. Mặc dù nhiên, trong bố lần tích lũy số liệu khác biệt từ vệ tinh WMAP năm 2001, đường phản xạ vũ trụ đo đạc được lại nằm cùng bề mặt phẳng của hệ khía cạnh Trời và đi qua Trái Đất. Công dụng này làm những nhà kỹ thuật rất bất ngờ, và đã điện thoại tư vấn trục này là “Trục ma quái“<6>.
Dữ liệu về sự phản xạ vũ trụ thu thập được trường đoản cú vệ tinh của NASA. Theo đó, giả dụ phân chia màu sắc với một thang đo không chi tiết lắm thì bạn sẽ không thấy được trục ma quái, mặc dù với một thang đo chia color có độ đúng đắn cao và loại trừ đi tác động do vận động của mặt Trời, trục ma quáisẽbắt đầu hiện tại rõ(Ảnh: map.gsfc.nasa.gov)Laurence Krauss, một nhà đồ gia dụng lý và vũ trụ học fan Mỹ đã từng có lần nói vào năm 2005: “Khi chúng ta nhìn vào bạn dạng đồ bức xạ vũ trụ, các bạn sẽ thấy được rằng con kiến trúc bọn họ đang quan ngay cạnh đang đích thực nằm xung quanh phẳng tạo thành vị Trái Đất xoay quanh Mặt Trời. Chẳng nhẽ sự việc của Copernicus lại quay trở về ám ảnh chúng ta một đợt nữa? Thật chẳng thể tưởng tượng được. Chúng ta đang nói về vũ trụ. Đáng nhẽ không thể bao gồm một cấu trúc như vậy trên bạn dạng đồ phản xạ vũ trụ – phương diện phẳng tạo ra thành vị Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Nếu vậy thì chúng ta thực sự đang vị trí trung tâm của vũ trụ.“
Các công ty vũ trụ học, đồ dùng lý học thiên thể, và số đông học mang khác đã che định chủ kiến trên, và nhận định rằng những thông tin thu được là giả tạo. Nhiều bài báo và nghiên cứu đã được đưa ra để giải thích hiện tượng này. Mặc dù nhiên, vào thời điểm tháng 3 năm 2013, khi công dụng từ vệ tinh Planck đưa về Trái Đất thì giới công nghệ lại cảm nhận một cú sốc nữa. “Trục ma quái” lại hiện nay lên, cùng với một độ sắc nét và chi tiết còn cao hơn lần trước, cùng đó không chỉ là là số liệu của một lượt đo đạc.
Dữ liệu tới từ Planck (Ảnh: ESA/Planck Collaboration)
Điều gì đang ra mắt tại đây? Liệu rằng Trái Đất tất cả thực sự ở chính giữa của vũ trụ? Liệu rằng trục vũ trụ bao gồm thực sự trải qua Trái Đất? Liệu những nghiên cứu mới về vũ trụ bao gồm giúp những nhà khoa học bước đầu một cuộc “cách mạng” trí thức tiếp theo? Liệu bao gồm điều gì đấy sai lầm trong số học thuyết ngoài hành tinh với nền tảng gốc rễ là các lý thuyết của Copernicus, Galileo với Kepler? Điều duy nhất bọn họ được biết là, câu vấn đáp cho thắc mắc đó đã có lần trở thành cú huých phệ cho giới khoa học trong suốt hàng trăm ngàn năm, cho tới tận khi các định hiện tượng về hoạt động của Newton ra đời.
Tất nhiên, vấn đề họ nêu ra chưa phải dùng đểủng hộ tín ngưỡng giỏi phản đối khoa học. Nó chỉ thuần túy hỗ trợ một tầm nhìn mới đối với tri thức hiện tất cả của quả đât mà thôi. Tôn giáo tra cứu kiếm sự bình yên của nội tâm, khoa học thì luôn luôn khát khao vươn tới học thức mới. Còn bạn, bạn có lúc nào tự hỏi rằng, liệu Trái Đất có phải là 1 điều gì đó vô cùng đặc biệt, hay liệu họ có thực thụ là trung tâm điểm của vũ trụ mênh mông này?
Quang Minh
<1> Tham khảothêm 3định nguyên tắc củaKepler<2> Amartya Kumar Dutta (2006), “Aryabhata and axial rotation of earth”,<3> Lincoln Barnett (1948),“The Universe và Dr. Einstein”<4> Edwin Hubble (1929), bài bác báo “A relation between distance and radial velocity among extra-galactic nebulae”.<5> Tham khảothêm định khí cụ củaHubble<6> bài viết “Astronomers reveal a cosmic ‘axis of evil"”, chăm trang đồ gia dụng lý Phys.org